ONDERZOEK
IT's COMPLICATED
the social lives of networked teens
RECENSIE BOEK VAN DANAH BOYD
In een kleine 10 jaar is het ontstaan, de cultuur van jongeren die 6 uur per dag op hun apparaatjes loeren: snapchattend, gamend, zoekend en contactend. De Amerikaanse onderzoekster danah boyd - ze schrijft haar naam consequent met kleine letters - heeft in het Digital Youth Project van het MIT in Berkeley 10 jaar etnografisch onderzoek gedaan naar wat Amerikaanse jongeren in die 6 uur doen. Naast de kids gezeten, meepielend, heeft ze deze uitgebreid geinterviewd.
Dit heeft geresulteerd in het gevoelige boek It's complicated, verreweg het beste werk dat er tot nog toe over deze thematiek is verschenen. Zij heeft compassie met haar jongeren en schrijft liefdevol over de grote thema's die er spelen: vrijheid, vriendschap, identiteit, sexualiteit, pesten en ook . . . leren. Boyd komt met veel statistisch materiaal, maar laat het daar niet bij. Ze wil de jongeren en hun ouders en leerkrachten opvoeden, waar Patti Valkenburg ophoudt begint zij.
Hieronder een beschouwing over haar boek, lovend omdat danah boyd belangrijke dingen zegt. Centrale thema's in haar boek zijn vrijheid en steun: ze vraagt zich af wat onze kinderen eigenlijk nog wel mogen en hoe we ze kunnen helpen in hun rondgang door de digitale wereld. Boyds plaatje hierboven afgedrukt waaruit blijkt hoe vaak wij onze kinderen via moderne media controleren is illustratief voor de problemen die pubers ondervinden. Op de enige plaats waar onze kinderen zich vrij voelen - hun gadgets - zitten we ze nog de hele dag te controleren!
Wij steunen boyd in haar analyse: leerlingen vrijheid geven en ze steunen in hun digitale rondgang is van deze website het centrale thema.
 | VRIJHEID EN STEUN recensie danah boyd, It's complicated Its complicated_1.docx (26.38KB) |
danah boyd is in de USA een internet goeroe, heel veel gefilmd over jongeren en hun media. Ze gedraagt zich soms als een diva, maar lijkt ook vriendelijk. Klik maar eens op onderstaande link, daar gaat het over haar boek.
BRAM TENHAEFF
Hieronder de opzet van CLASH?, het onderzoek naar jongeren en hun multimedia cultuur waarover ik onderzoek wilde doen in 2014. Dit was een promotievoorstel bij het NWO, maar het voorstel is afgewezen voor een beurs per 1 aug 2015: men vond het voorstel heel goed maar ik was al te oud. Een van de regels voor zo'n beurs voor leraren is dat de leraar die de beurs krijgt na de promotie nog jaren in het onderwijs moet rondlopen om zijn kennis te verspreiden. Dat kon in mijn geval niet, ik zou op mijn 65ste klaar zijn en direct met pensioen gaan. Een onbevredigende grond voor een afwijzing. Maar ja, zo is het leven.
Dat wil niet zeggen dat het onderzoek gestopt is. Ik heb me aangepast aan de situatie, waarin geen promotie plaats kon vinden en waarbij grote groepen 4HV-leerlingen digitale zelfportretten hebben gemaakt. Naar het effect van die reflectieve activiteiten heb ik wel onderzoek gedaan. Zo af en toe schrijf ik wat, en ik houd zo nu en dan lezingen over mijn bevindingen (zie START).
Ik geloof door de ervaring van mijn lessen heel sterk in het belang van reflectie op ICT-gedrag in ons onderwijs. Het project de Apencultuur is een enorm succes geweest: ruim 80% van de leerlingen ging van 6 uur naar 1,5 uur per dag scherm loeren. Ik heb een doos met ruim 500 digitale zelfportretten waarin leerlingen over reflectie schrijven. Ik geef hier regelmatig lezingen over. Het bevreemd me dat bijna geen enkele school met mijn gegevens iets doet. Het gebruikelijke gezeur over mediawijsheid houdt mi helemaal niets in. Domme onzin. Met mijn grote nadruk op het belang van reflectie heb ik voor kinderen van 16 de juiste toon getroffen.
Het project de Apencultuur gaf ik bij NLT, omdat ik er ook natuurweten-schappelijke en psychologische theorieën in deed. Misschien zou iets vergelijkbaars bij Nederlands of bij Maatschappijleer in de vierde gegeven moeten worden, dan worden alle leerlingen aangezet tot reflectie op hun ICT-gedrag. Jonge collega's die ook in de wereld van 6 uur per dag op hun IPhone leven zijn dat met me eens, oudere collega's Nederlands of Maatschappijleer denken hier niet over na.
Ik zou het leuk vinden een jonge collega te begeleiden die wat ziet in een onderzoek naar de mogelijkheden van reflectie. Daarom druk ik mijn (geslaagde) onderzoeksvoorstel hieronder nog eens af.
 | CLASH? beschrijving van het onderzoek van Bram Tenhaeff uit 2014 CLASH1.pdf (364.71KB) |
AMERIKAANS ONDERZOEK
In de USA wordt al jaren uitgebreid onderzoek gedaan naar jongeren en hun media, het belangrijkste is het Digital Youth Project van het MIT in Berkeley. Een van de belangrijkste onderzoekers uit deze groep is danah boyd (zie It's complicated hierboven). In dit project is veel geïnvesteerd en er is ook enorm veel uitgekomen. Veel voor de Nederlandse situatie bruikbaar materiaal is direct te downloaden van de site
http://digitalyouth.ischool.berkeley.edu/
Hieronder de bespreking van twee geschriften uit deze hoek: James Paul Gee & Elisabeth Hayes, Language & Learning in the Digital Age en Mimi Ito, Hanging Out, Messing Around and Geeking Out. Boeken waarvan heel wat goeds voor het onderwijs te leren is.
Van discourse analysis, waarin James Paul Gee hoogleraar is, had ik nog nooit gehoord toen ik Language and Learning in the Digital Age las. Bij gebruik van het woord ''vertoog'' heb ik altijd associaties met ''moeilijk'' en met Foucault, en bij veranderingen in de samenleving door nieuwe ICT vraag je je af wat je dan hebt aan kritische analyses van filosofen die niet van techniek houden.
Na lezing van het boek dat hij met Elisabeth Hayes schreef begrijp ik het belang van die benadering heel goed. Gee vergelijkt het ontstaan van de digitale leefwereld met de overgang van de orale naar de digitale traditie en argumenteert scherp wat er in de wereld van kennis en leren zal veranderen door de overgang van een schriftelijk naar een digitaal vertoog.
In onderstaande bespreking staan Gee's analyse en zijn aanbevelingen, plus een evaluatie van het belang voor ons onderwijs.
| SPONTAAN EN SCHOOLS LEREN recensie Language & Learning in a Digital Age SPONTAAN LEREN.docx (26.5KB) |
James Paul Gee is op You Tube overtuigend aan het woord over het belang van spontaan, buitenschools leren. Dat zal de grote bijdrage van ICT aan het onderwijs zijn, zo speculeert hij overtuigend.
https://www.youtube.com/watch?v=LNfPdaKYOPI
Mazuki Ito is de centrale figuur in het Amerikaanse Digital Youth project. Hier zie je haar op Youtube:
https://www.youtube.com/watch?v=vp8bm3t4VUg
ENGELS ONDERZOEK
De engelse expert op het gebied van jongeren en hun media is Sonia Livingstone. Net als veel geleerden benadrukt zij dat we niet te veel naar al die apparaatjes moeten kijken. Het gedrag van jongeren en hun media wordt veel meer bepaald door de veranderde positie van jongeren in de samenleving dan door de toevallige vorm van hun gadgets. Zij voert een pleidooi tegen techniek-determinisme en pleit er voor vooral te praten met kinderen over hun internetgebruik. Praten, niet bang maken.
In de korte film hieronder is Sonia Livingstone aan het woord over verschillen tussen haar jeugd en de jeugd van de huidige generatie. Je ziet een wat verlegen vrouw die heel goed weet waar over ze het heeft en die pleit voor de mogelijkheden van het wereldwijde web.
https://www.youtube.com/watch?v=SyjbDUP1o0g
Onderstaande lezing gaat over beeldschermen thuis en op school, en tot welke debatten dat aanleiding heeft gegeven. Sonia Livingstone presenteert hier haar veldwerk in een groep van 13-14 jarigen, derde klassers zouden wij zeggen, die hun profiel aan het kiezen zijn.
https://www.youtube.com/watch?v=Y1odMm4qjQw
In haar 2009-boek Children and the Internet, met Great Expectations, Challenging Realities als ondertitel, legt ze haar ideeën uit. Er was toen ze haar onderzoek deed nog geen Whatsapp, Snap chatten of Instagram, maar de thema's van nu speelden al. Het Internet heeft grote beloftes voor leren en onderwijzen, maar veel daarvan wordt nog niet waar gemaakt. Hieronder een bespreking van dat werk en het perspectief dat zij biedt voor de Nederlandse situatie.